2021(e)ko martxoaren 22(a), astelehena

95. saioa - JHM-ko 2021eko otsailaren 20ko saioa.

Gaurko saioan ( 2021.eko otsailaren 20an ) Oier, Andoni, Falu, Ainara, Ani, Sara eta Javier elkartu gara.

Saio apokaliptiko samarra bizi izan dugu.

Gai batzuei buruz hitz egin eta gero (inauteriak, maskarada,...) Marteren planeta gaia atera da. 

Denok dakigunez, aste honetan, NASA-ko PERSEVERANCE Roverra Marte planetara iritsi da.

Gure JHM-ko izarra gai hauetan, Oierrek, azalpen oso interesgarriak eman dizkigu.


Planeta bat kolonizatzeko, zer da oztopo nagusia: Lurretik planeta horretara dagoen distantzia ala kolonizatzeko planetaren zailtasuna ? (Javier)


Oier: Gure Eguzki-sisteman, gizakientzako ez dago beste bizitokirik, adibidez, Jupiterreko sateliteak, distantziagatik, gure eskura daude, baina hantxe zailtasuna oso handia da.

Orduan, urrunago begiratu behar dugu eta hori, gure auzora begiratzea suposatzen du. Horrela hurbilago daukagun izarra, Proxima Centauri deitzen da.  Hau, 4,3 argi-urtera dago (≈ 40 bilioi kmtara). Hara iristea gaur egungo edo etorkizun hurbileko teknologiarekin ezinezkoa da. Pentsa, argiaren abiaduran, 4,3 urte beharko genituzke, hara heltzeko. Gainera, ez dakigu ziur, bizi-baldintza egokiak ematen diren ala ez.

Kolonizatzeko faktore batzuk izan behar dira: ea planeta hori ondo kokatua dagoen bere izarraren distantziaren arabera (eremu bizigarrian), tenperatura egokia izateko, baita, beste baldintza sakratua: ura izan behar du egoera likidoan.


Zer abiadura hartzen du ontzi espazial batek ? (Javier)


Andoni: Mars 2020ak 20000km orduko kruzero abiadura eraman du.


Oier: Lurretik ihes egiteko abiadura 11km segundokoa da. Gaur egun, ontzi espaziala bultzatzeko (propultsatzeko ) hidrogenoa oxigenoarekin nahasten da, honek erreakzio exotermiko ikaragarria sortzen du eta energi askapen horren ondorioz ontzia mugitzen da. Teknologia honekin ezin gara iritsi ihes – abiadurara, orduan lurretik ihes egiteko trikimailua erabiltzen da: lurraren errotazioa erabiltzen da Lurretik ospa egiteko.

Halere, Proxima Centauri oso urrun geratzen zaigu.


Gizakiok benetan Ilargira iritsi gara ? (Andoni)


Javier: Benetan zalantzan jartzen dut gizakiok Ilargira iritsi dela. Nire ustez misio guztia espazio laehiaketa hartan Sobietarrei irabazteko, propaganda hutsa izan zen. Dena pelikula eta muntai bat izan zen Estatu Batuak munduko lehenengo indarra izateko. Bakarrik, zalantza sortzen zait bideo irudi batzuekin: ilargitik ikusten da LURGORA, hau da, nola Lurra igotzen den ilargiaren zerumugatik...


Oier: Nik ez dut pelikularik ikusi.


Gizakiok birus bat gara MATRIX pelikulan azaltzen den bezala ? (Javier)


Oier: Gaur egungo bioaniztasunaren desagertzea, iraungitze masiboetan eman zena bezain handia edo handiagoa da.


Javier: Benetan maitatzen dudala natura; beti gogor defendatu eta babestu izan dut. Birziklapenean eta ekonomia zirkularrean konfidantza izan dut. Baina, gaur egun, etsita sentitzen naiz...munduan 7500 miloi pertsona gara eta 2050ko aurreikuspenetan, 10 mila miloi gizaki izango gara...


Beste gaietan, Anik, Faluk, Ainarak eta Sarak ere parte hartu dute.


Bukatzeko, Sarak psikologoa eta ekonomista denak, nola bere lanean zergapekoekin lan egitea ez dela batere erraza, kontatu digu, batzuetan, zergak ez dituztelako ordaintzen.




2021eko otsailaren 20an.


JAVIER AMADOZ


iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina